Boeken

De journalistieke ontsluiting van de 19de eeuw

NIEUW-AMSTERDAM/VEENOORD. De journalistieke ontsluiting van de 19de eeuw. 

Dit boek is te bestellen bij Aad Vrijhof email: aadvrijhof@home.nl of tel.nr. 06-44345564.

Kosten € 25,--, waarvan de netto-opbrengst is bestemd als donatie voor Stichting Leergeld.   

Ruim honderduizend woorden 19e eeuwse historie over het dorp Nieuw-Amsterdam/Veenoord worden verzameld in dit vele bladzijde tellend document, hetgeen best uniek mag worden genoemd. Een schat aan informatie welke door vele journalisten in tal van couranten is gepubliceerd en waardoor een onwaarschijnlijk helder beeld wordt verkregen van de eerste decennia van het Tweelingdorp.

Bij het noteren van deze informatie is voornamelijk gekozen voor de eertijds gehanteerde schrijfwijze. De sfeer welke hierdoor ontstaat maakt dat de beleving, tijdens de reis door dit boek, bijna voelbaar wordt. De soms prachtig gebezigde taal staat op gelijke voet met hedendaagse literatuur.

De kindertijd van het dorp werd gekenmerkt door de grote tegenstellingen van de bevolking. Enerzijds trof men er gedistingeerde bewoners die prachtige villa's lieten bouwen en anderzijds was er de 'ruwe' bevolking die na een zware werkdag hun leven in simpele huisjes of zelfs in ongezonde plaggenhutten moesten doorbrengen.

Interessant is te ontdekken hoe deze twee kolonisten, waarvan vele namen in dit boek worden vermeld, zich met elkaar verhielden en hoe zij vorm hebben gegeven aan de huidige omgeving. Een omgeving die, gepaard met grote inspanningen van de plaatselijke bevolking, de pubertijd inwandelde en van Nieuw-Amsterdam/Veenoord een kruispunt van wegen, waterwegen en spoorwegen maakte.  

Ze noemden haar SISA

Het is een kleine twintig jaar geleden dat ik de eerste stap zette over de drempel van de woning van de familie Papilaja. Een Moluks gezin, waar ik zeven maanden later, nadat ik deze stap deed, de vrouw des huizes, Johanna Papilaja-Limbong, mijn schoonmoeder mocht noemen. Ik kwam in een voor mij onbekende cultuur terecht, maar aangezien mijn schoonmoeder mij goed gezind was, had ik er de minste moeite mee. Zij bleek een uitmuntende kokkin te zijn en zette mij regelmatig haar kunstwerken voor, en kunstwerken dat waren het! Haar 'wereldberoemde' loempia's verkochten zo goed, dat van de opbrengst ervan een kerk is gebouwd in Palopo (Sulawesi). Dezelfde kerk waar mijn vrouw en ik in 2001 in het huwelijk zijn getreden.

Het was een stille, rustige en gelovige vrouw, die veel heeft meegemaakt. Ze heeft in vier verschil-lende culturen geleefd, waaronder Torajaanse, de Japanse, de Molukse en de Nederlandse. Na haar verscheiden kwamen vele herinneringen boven. Enkele daarvan heb ik in dit boek beschreven. Het geeft een beeld van haar, zoals ik dat de afgelopen twintig jaar heb meegemaakt. Naast deze herin-neringen wordt in het boek tevens aandacht besteed aan: 'De reis met de MS Fairsea van Indonesië naar Nederland, enkele facetten van de Torajaanse cultuur, de stamboom van de familie Papilaja en een paar bijzondere recepten van haar hand.'   

De drie werelden van Ietje Sahupala

De drie werelden van Ietje Sahupala, is een boek met een zeer rijke beschrijving van de levenswandel van de hoofdpersoon, 'Ietje Sahupala'. Je kunt spreken van een biografie, waarin zij de lezer in gedachten meeneemt naar zeer afwisselende levensmomenten, welke zijn te onderschei-den in 'drie werelden'.

Allereerst, de wereld van het Nederlands-Indië van weleer, waar zij is geboren, waar zij haar vroege jeugd heeft doorgebracht en waar zij onder de bezetting van de Jappanners het kampleven van nabij heeft meegemaakt.

Ten tweede, de wereld van kamp Schattenberg, waar zij na het vertrek met haar landgenoten uit Indonesië terecht kwam en waar zij haar pubertijd en adolecentieperiode heeft doorgebracht, waar zij werd geconfronteerd met het kampleven en de daar heersende normen en waarden. 

Ten derde, de westerse wereld, waarin zij terecht kwam tijdens haar schooltijd en na haar huwelijk, waar zij werd geconfronteerd met geweld binnen het huwelijk, waar zij vervolgens de fijnste periode van haar leven meemaakte tijdens haar werkzaamheden en waar zij ook nu nog geniet van het leven dat haar wordt geboden,

Ietje Sahupala, een opgeruimde persoonlijkheid met achter zich een bewogen leven, De krassen op haar ziel hebben van haar een sterke, trotse vrouw gemaakt. Maar vooral een vrouw die naastenliefde uitdraagt.    

Dreinse Keichies

Dat taal een van de belangrijkste communicatiemiddelen is, is bij een ieder wel bekend. In de meeste landen wordt een eigen taal gevoerd. Door kolonisatie en mondialisering wordt de taal echter van alle kanten bedreigd en komt de schrik van de 'eenheidsworst'steeds dichterbij.

Het Drents behoort tot de nedersaksische taal en kent verschillende 'streek' stromingen. Veel van de Drentse taal wordt angstvallig bewaard om te worden gered voor het nageslacht. Verenigingen doen er alles aan om deze taal te beschermen. Sommigen schrijven bundels waarin zij hun geliefde taal weer naar deze tijd brengen.

Roodrok is er daar een van. Met zijn korte verhalen en gedichten heeft hij 'zijn Drents' weer leven ingeblazen. Gedurende een jaar correspondentie tussen Roodrok en  Aad Vrijhof is veel van zijn werk bewaard gebleven. Niet alleen de taal, maar ook de combinatie van taal en Drentse sferen worden door hem extra aandacht gegeven. Echter dit boek zal niet op de markt komen. Om u de verhalen en de gedichten van Roodrok niet te onthouden, zulllen binnenkort enkele bundels van hem verschijnen die wel beschikbaar zullen zijn.         

Raoenah

Raoenah, een boek dat terugblikt op het bewogen leven van mevrouw Raoenah Groenhout-Sarip. Als kind geboren uit een Indische moeder en een Indiase vader, werd zij in haar vroege jeugd blootgesteld aan de wreedheden van haar leefomgeving. Ondanks de materiële rijkdom waarmee zij werd omringt heeft het haar aan een liefdevolle jeugd ontbroken. Natuurlijk heeft deze beladen periode z'n weerslag gehad op haar persoonlijke ontwikkeling en haar inmiddels standvastig gevormde karakter.

Ook later, toen zij als jonge vrouw zich een plek op de huwelijksmarkt wilde verwerven, werd haar niets bespaard. Er volgden namelijk turbulente jaren ten tijde van de Japanse bezetting, gevolgd door het verlies van enkele van haar dierbare gezinsleden. Ondanks een ongeval van één van haar kinderen,keerde het tij ten goede. Ze vehuisde naar Nederland en kwam in een rustiger vaarwater terecht. Zij heeft echter haar roots nooit kunnen vergeten en keert regelmatig terug naar haar geboortegrond.

Klaas

U treft hier aan ht boek 'Klaas'. De betovergrootvader van de schrijver. Dat Klaas, één van de leden van het geslacht Pannevis, niet heeft kunnen terugzien op een gezond en gelukkig leven zal in dit boek duidelijk worden. Klaas vond zijn oorsprong in het Noordhollandse dorpje Wijk aan Zee, waar ook de andere leden van het geslacht Pannevis verschillende eeuwen hebben gewoond en geleefd.

Aad Vrijhof heeft het nodig geacht om dit boek de naam 'Klaas' mee te geven opdat deze voorvader niet zal worden vergeten. Vervolgens worden de leden van de familie Pannevis nader belicht. Hij schenkt daarbij aandacht aan de samenstelling van het gezin, de omgeving waar zij hebben gewoond en de beroepen die zij hebben uitgeoefend in tijden van relatieve welvaart maar ook in die van bittere armoede.   

Vlas en ijzer, deel 4

In dit deel van Vlas en ijzer wordt aandacht besteed aan het 'Nieuwe leven'. De levenswandel van de 14de generatie (Aad Vrijhof) maakt een verandering door. Daarnaast dient een nieuwe generatie zich aan, de 16de generatie. In alle delen, uitgezonderd het eerste deel, zijn dagboeken toegevoegd, waardoor er een gedetailleerd en kleurrijk beeld ontstaat.

Vlas en ijzer, deel 3

In dit deel van Vlas en ijzer wordt een uitvoerige beschrijving gegeven van de levensloop van de 14de generatie (Aad Vrijhof) en de eerste levensjaren van de 15de generatie van het geslacht Vrijhof. Ook in dit derde deel zijn dagboeken toegevoegd, waardoor er een gedetailleerd en kleurrijk beeld ontstaan.   

Vlas en ijzer, deel 2

Genealogie is en kunde welke steeds meer de aandacht krijgt. Mensen willen weten waar hu oorsprong ligt en wat er zich in de familie heeft afgespeeld. Een zoektocht naar het verleden werd vaak een niet mis te verstane opdracht. Vele archieven moesten worden bezocht, waarbij de gewelven hun spaarzame informatie moeizaam prijs gaven.

Thans woren gegevens op een andere wijze opgediept. Het magische woord daarbij is "internet". Nagenoeg alle persoonsgegevens uit het verleden zijn via dit medium te localiseren. Een zoektocht naar de roots van het geslacht Vrijhof heeft daarentegen vele jaren in beslag genomen. In het eerste deel van 'Vlas en ijzer' wordt daar uitgebreid aandacht aan besteed. Echter uitvoerige verhalen van onze voorouders, over wie zij waren en wat zij zoal beleefden kan uit geen enkel archief worden verkregen.

De in het eerste deel opgediepte vehalen waren vrij algemeen en bieden een weergave aan van de tijdsgeest. Naar gelang de tijd vordert worden de beschrrijvingen uitvoeriger. Er is meer kenis door persoonlijke overdracht, over hoe onze recente voorouders hebben geleefd. In dit tweede deel wordt ingegaan op het leven, wonen en werken van de 13de generatie. Daarnaast worden deze aspecten beschreven over de eerste twee decennia van de 14de generatie (Aad Vrijhof) van het geslacht Vrijhof. In een uitgebreide bijlage wordt dagboekgewijs aandacht besteed aan 'de wisseling van de generaties',    

De genealogie van het geslacht Vrijhof

Vlas en ijzer, een boek geschreven door Aad Vrijhof omvat een brede historische omgeving en geeft veel van het verleden prijs. "Vlas en ijzer"beperkt zich niet alleen tot de leef- en woonomgeving van de schrijver, maar neemt u mee naar andere tijden en andere oorden. U gaat met hem mee tijdens zijn reis door de tijd. Een tijd die begint in de eerste helft van de 16de eeuw en gaat tot de tweede helft van de 20ste eeuw. Gedurende deze eeuwen reist u van het Zuidhollandse dorp Poortugaal en komt u via een aantal omwegen terecht in de vissersplaats IJmuiden. Hij zal tijdens zijn reis contact maken met twaalf generaties van het geslacht Vrijhof en schenkt daarbij veel aandacht aan de samenstelling van het gezin, de beroepen die de voorvaderen hebben uitgeoefend, de levensgewoonten en de woonomgeving.

Dit boek is beschikbaar.

"Kleding maakt de man" is een alom bekende uitdrukking. Hiermee wordt aangegeven dat kleding vooral iets meedeelt over de drager ervan. Dit wordt met name zichtbaar als we ons wanen in de tijd rond de vijftiger jaren van de vorige eeuw. Je kon toen veelal aan de kleding zien met wie je te maken had en welke status aan deze persoon kon worden toegeschreven. Dit werd vooral duidelijk gemaakt tijdens een modeshow van historische kleding. Deze modeshow werd in het kader van de startweek van het winterseizoen 2011/2012 van de Protestantse kerk in Dalen gehouden. De daar aanwezige personen werden volledig ingenomen door de grandioze vertelkunde en de uitermate prettige sfeer. Verschillende personen en beroepen werden nader toegelicht en gaven aanleiding tot geanimeerde gesprekken. Aad Vrijhof heeft deze informatie gebundeld en aangevuld met een toelichting op de kleding en de beroepen. Het boek geeft vooral zicht op, hoe het burgerlijk en het kerkelijk leven in Dalen rond de jaren vijftig van de vorige eeuw zich afspeelde.

Dit boek wordt natuurlijk van harte aanbevolen aan degenen die interesse hebben in de historie van kleding en de culturele aspecten en gewoonten van het dorpsleven in de jaren vijftig.

recensie Kousenband en voorschoot

Je komt vanuit IJmuiden in Nieuw-Amsterdam te wonen, want je vrouw wil graag in de buurt van haar familie zijn. Je zoekt naar een kerk die bij je past en je komt daarvoor in Dalen uit. Want, "Het klikte zo goed met de mensen en met dominee Auke Schuil". Je raakt min of meer per ongeluk in een modeshow verzeild want echtgenote wil graag kijken en je wordt er zo enthousiast van dat je op enig moment verteld "Ik heb er een boek over geschreven". Was getekend Aad Vrijhof. Verleden jaar besloot een groep van de kerkleden van de NH kerk uit Dalen een bijzondere modeshow te organiseren. Doel was het beeld van de samenleving over de kerk anders te laten worden, de kerk dichter bij de mensen te brengen, laten zien dat je er niet alleen bent om zieltjes te winnen maar ook om deel te zijn van de gemeenschap. Insteek was kleding uit de jaren 50 van de vorige eeuw. Wat droeg een dominee zoal? Wat was gangbare kleding bij rouw en bij geboorte? Bij trouwen? Stichting Aold Daol'n en Hermien Boesjes schoven aan en zo was alleen al het passen van al die kledij een waar genoegen met heerlijk lachsalvo's en lol. "Een prachtige manier om ook verbinding onderling te kweken" aldus Auke. In september vond de modeshow plaats in de Weme. Nog steeds een hoogtepunt waar ook Kees Matthijsse en genoemde Aad en Auke met ongelooflijk veel plezier aan terugdenken. Er is een film gemaakt, dia's en uiteindelijk nu dus zelfs een boek." De basis van dit boek vormt alle informatie die Hermien Boesjes allemaal vertelde tijdens die modeshow. "Ze verdient het om speciaal genoemd te worden!" aldus Aad. "Zoveel leuke weetjes en ditjes en datjes die zij allemaal naar boven heeft getoverd, echt geweldig." Ook: de manier waarop ze het publiek tot het geven van reacties uitlokte en zoals ze daar stond! Al deze verhalen staan in dat boek. Een tipje van de sluier? De reden waarom de bruid in kwestie in het grijs getrouwd is, rituelen, hoe ging een herenboer gekleed, een dominee die door middel van horizontale gebaren (in tegenstelling tot de "verticale" gebaren op zondag) de brandweer de weg wees, een aangepast lied over Catootje, een Solex zonder kenteken wat een bon opleverde op een wel heel bekend adres. En vele verhalen meer. Het boek is gemakkelijk leesbaar. Aad Vrijhof schreef er in zijn vroegere woonplaats al ooit twee. De manier waarop de titel is geformuleerd hanteerde hij ook bij zijn vorige boeken: gewoon twee belangrijke en duidelijke woorden noemen. In dit geval: Kousenband (en ja heren, natuurlijk weet ik wat dat is) en een voorschoot, gebruikt door een slager en een smid. Helder en duidelijk, kort en bondig. De ondertitel is "Dalen historisch gekleed rond vijftiger jaren". Nieuwsgierig geworden? Het boek ligt sinds verleden week in de schappen bij de beide drogisterijen in Dalen: bij Annico en Dinja. Ook kunt u het per email bestellen via keesmat34@kpnmail.nl .  Het boek kost

€ 14,50, verzendkosten € 2,60. Het gironummer is 2494366 ten name van V.M.Matthijsse/Scholten. Ik mocht zelf een presentexemplaar meenemen en ik heb genoten. Ik beveel het boek dan ook met warmte bij u aan!  Liefs, Evelien (correspondente Daler Lelie)          

Helmgras en stuifduin

Dat IJmuiden tijdens de zestiger jaren zeer ambitieus was blijkt wel uit de voltooiing van de vele bouwwerken. Hele wijken, denk daarbij aan Duin- en Zeewijk, zagen het levenslicht. Daarnaast werd een aantal beeldbepalende gebouwen (Stadhuis, Zeewegziekenhuis, Radio Scheveningen/postkantoor) geplaatst. IJmuiden kreeg een ander karakter aangemeten. In dit boek wordt de sfeer en de cultuur die IJmuiden tijdens de jaren zestig rijk was weergegeven, gezien vanuit het gezichtspunt van een opgroeiende puberende IJmuidenaar. Het geeft een kijkje in zijn ontwikkeling van puber naar volwassene en al wat daar bij hoort. Een tijdsbeeld dat zich afspeelt in een voor velen bekende omgeving. Denk daarbij, naast de eeerder genoemde bouwactiviteiten, ook an onderwerpen als, ontspanning, sport, educatie en arbeidstijd. alle onderwerpen krijgen in dit boek ruim de aandacht.

Na het boek "Weckpot en eierkolen" dat een beschrijving geeft van de jaren vijftig, is de schrijver er ook nu weer in geslaagd om een prettig leesbaar boek tot leven te wekken. Terugkerend naar een roerige tijd uit onze samenleving waarin kleding, haardracht en muziek totaal andere vormen aannamen, wordt u meegevoerd langs een weg van herkenning.

Vermeldenswaardig is, dat dit boek, geschreven door Aad Vrijhof, in IJmuiden is uitgeroepen tot het op vier na best verkochte boek van 2011.       

"Leven tussen helmgras en stuifzand".

Door Fokke Zaagsma (IJmuider Courant 6 december 2010).

Het is 1961 in IJmuiden. De 12-jarige Aad Vrijhof gaat naar de Hugo de Grootschool voor Uitgebreid Lager Onderwijs aan de Grahamstraat.

Medelijden had ik met meneer Swart, leraar Nederlands. We noemden hem wel Pino. Swart werd het lesgeven door sommigen wel erg moeilijk gemaakt. Het begon bijvoorbeeld met van die kleine briefjes, die opvallend werden doorgegeven. Op die briefjes stond bijvoorbeeld: "Zie jij ook die voetstappen op het plafond?". Swart was natuurlijk niet gediend van het doorgeven van briefjes en eiste ze dan ook op, hetgeen juist de bedoeling was. En dan maar wachten op het moment dat hij zijn hoofd richting het plafond zou wenden." Het is een van de vele anekdotes in het nieuwe boek van de geboren en getogen IJmuidenaar Vrijhof, nu 61 jaar, en in 2007 verhuisd naar Nieuw-Amsterdam (gemeente Emmen). Vrijhof is nog steeds verknocht aan de havenplaats. in 183 pagina's verteld hij in Helmgras en Stuifduin over het IJmuiden dat hij zich herinnert uit de jaren zestig. Een boek over voetbal, uitgaan, vissen en zijn werkzame leven in de haven en op strand. Een boek vol namen van bekende IJmuidens families en personen, door Vrijhof achterin het boek gerangschikt in een namenregister. De jaren zestig waren de tijd dat IJmuiden groeide. "Een periode waarin IJmuiden, na

het het naoorlogse herstel, een ongekende ambitie kende", zo herinnert Vrijhof zich de tijd dat hij opgroeide. IJmuiden hield in die tijd op bij het Moerbergplantsoen. Daar begonnen toen de uitgestrekte duinen. Vrijhofs ouders besloten in 1960  de Spilbergenstraat te verlaten en een huis te kopen in het net gebouwde stukje IJmuiden: De Cepheusstraat. Een zware slag voor de jonge Vrijhof: "Weg vriendjes en vriendinnetjes van de Spilbergenstraat. Weg van bakker Amsing, weg kapper Van der Kolk en de dove schoenhersteller van de Tasmanstraat. Cowboytje spelen in de duinen zou nooit meer hetzelfde zijn."Maar Vrijhof verhuisde mee met de terugwijkende duinrand. Hij zag hoe de Planetenweg in het duin werd  aangelegd en Duinwijk vorm krijgen. Het duin bleek een Eldorado voor de jeugd. Delen van de duinen werden afgevlakt waardoor prachtige voetbalvelden ontstonden. "Het leven tussen helmgras en stuifduin werd steeds prettiger", aldus Vrijhof. De jongeren hielden zich bezig met het graven van diepe kuilen. Vrijhof herinnert zich Sjoerd en Engel de Boer, die achter zijn huis woonden. "Sjoerd bleek een voortreffelijk duingraver, want met hem maakten we kuilen die zeker twee keer zo diep waren als hijzelf groot was. Met emmers werd het zand naar boven gehesen. Waar deze kuilen voor dienden werd niet gevraagd en is nooit bekend geworden". Vrijhof zag Zeewijk gebouwd worden. Regelmatig bezocht hij de bouwplaatsen. "Ze bouwden twaalfhoogflats, die voor zijn gevoel enorm hoog waren. De flats werden een ware uitdaging om te beklimmen. Op elke etage bevond zich wel een ladder naar een verdieping hoger. De reusachtige betonnen skeletten werden een grandioze speelplek. Het uitzicht ver over de Noordzee was een hele belevenis. Het klimmen was niet zonder gevaar omdt de hekwerken van het balkon nog ontbraken."    

Weckpot en eierkolen

Het boek "Weckpot en eierkolen" geeft inzicht in de naoorlogse periode van IJmuiden. Vooral de vijftiger jaren worden, afhankelijk van het onderwerp, zowel beknopt als gedetailleerd beschreven. De onderwerpen hebben betrekking op de herinneringen en belevenissen die zich gedurende de eerste tien levensjaren van de schrijver, Aad Vrijhof, hebben afgespeeld. Er wordt een zo natuurgetrouw mogelijk beeld gegeven van de sfeer en cultuur in het IJmuiden van toen. Het boek heeft inmiddels bij tijd- en buurtgenoten geleid tot veel herkenning en wordt door hen van harte aanbevolen. 

Terug naar de gezellige jaren vijftig in IJmuiden.

Door Bart Boele (IJmuider courant 10 februari 2010).

Op zondag nam de voetbal een belangrijke plaats in bij de mannen binnen de familie. Stormvogels en VSV waren om en om present op Sportpark Schoonenberg. zij vochten zich een plaats naar de top van de eerste divisie. Zij moesten tegen clubs zoals Rigtersbleek, Elinkwijk, DOS, BVV, Blauw-wit, KFC, DWS, en vele andere.   

IJmuiden een halve eeuw geleden. De tijd van de wederopbouw. De tijd dat niemand het breed had. Maar ook de tijd van de gezelligheid en de saamhorigheid. De periode tussen de oorlog en de roerige jaren zestig. "Een periode die het waard is om genoemd te worden. In de jaren zestig ontstond het individualisme. De gezelligheid van de jaren vijftig is toen verlaten", zegt Aad Vrijhof. Om die periode eer aan te doen, schreef hij zijn boek "Weckpot en eierkolen". Daarin vertelt hij over zijn jeugd in het IJmuiden van toen, aan de hand van de adressen waar deze familie Vrijhof heeft gewoond: Eikenstraat 38, Van Galenstraat 13 en Spilbergenstraat 5. Hij beschrijft de buurt, maar kijkt ook naar de rest van IJmuiden. De bioscopen Thalia en Rex, de komst van de televisie, de duinen, scholen, Velserbeek.

De mannen, mijn broer Ton en ik togen in groepen richting het Sportpark. al lopende door de Acaciastraat en langs het hek van de tuinen van het Antonuis ziekenhuis kwamen we steeds meer groepen mannen tegen. Bij het Rex-theater vormde zich al een lange sliert die tot over de poorbomen reikte en tot stilstand kwam bij de hokjes waar de kaartjes gekocht moesten worden. Dit kon door de drukte wel enige tijd duren.

"Deze periode en natuurlijk ook hoe ik daar in heb geleefd, leken mij de moeite waard om te vermelden en in een boekwerk te bundelen", vertelt Vrijhof. Hij schreef zijn jeugdherinneringen ook op voor zijn nageslacht, "hoewel ik moet constateren dat het verleden bij de jeugd minder aanspreekt dan ik aanvankelijk had gedacht". Aad vrijhof is geboren en getogen in IJmuiden. Zijn opa kwam in de jaren twintig van de vorige eeuw van Vlaardingen naar IJmuiden. Van hem stammen alle Vrijhofs af die nu in IJmuiden wonen. Aad Vrijhof woont al jaren niet meer in IJmuiden. Van 1985 tot de eeuwwisseling woonde hij in Haarlem en Overveen, daarna weer in IJmuiden waar hij onder andere voor het CDA afdeling Velsen en Wijkplatform IJmuiden Noord actief was. Nu woont hij in Nieuw-Amsterdam (Drenthe). "Je verlaat je vertrouwde omgeving, je familie en kennissen en alle zaken waaraan je zonder het te realiseren verknocht bent geraakt. Toch heb ik voor het nieuwe gekozen. Ik wilde proeven hoe het was om in een andere omgeving te wonen", zegt Vrijhof daarover. Zijn vrouw is molukse en geboren in Westerbork, vandaar Drenthe. Daar is Vrijhof inmiddels ook actief in de lokale samenleving. Secretaris van het Plaatselijk Belang, een soort wijkplatform, secretaris van het dorpsarchief, lid van het dorpsteam, lid van de commissie jeugd van de NH-kerk en in 2011 hoopt hij mee te doen aan de verkiezingen van Provinciale Staten. "Door niet te verhuizen had hij dit alles moeten missen. Achteraf kan ik zeggen, ik had het niet willen missen", zegt Vrijhof.

Je had de groentewagen met paard van Veltman. De schillenwagen met paard en de voddenman die met een zak op zijn rug de buurten doorliep en daarbij Voddu riep. De visboer met zijn kreet "vis, aal en een gerookte paling". Joop Smits die op de IJmuiderstraatweg woonde liep bijvoorbeeld weer met een grote mand  bloemen langs de deuren. Daarnaast werd vaak van een bakfiets gebruik gemaakt zoals de boterboer uit Beverwijk "De Wijkertoren" en de bakker van de Torenstraat uit Oud-Velsen met zijn verse kadetjes of melkboer Jansen uit de van Linschotenstraat. Ook heel bekend was toen, vooral bij de kinderen, paard en wagen van Simon de Wit, waar je ijsjes en heerlijke snacks kon krijgen. Simon die de kinderen altijd "schatje"  noemde was een graag geziene man. Je hoorde hem al van verre aankomen want het paard had vele bellen op zijn rug.

Openingswoorden van Aad Vrijhof

In de Taalwerkplaats worden gedurende de zomermaanden de grondstoffen van

de taal vervaardigd. Dit moet wel tijdens de zomer gebeuren omdat het materiaal dan goed buigbaar is.

Je moet het namelijk kunnen kneden.

De afgelopen weken zijn Mart Brok en ik hard aan het werk geweest.

De letter- en woordenmaker machines hebben daarbij hun raderen zwaar

overbelast, vooral om te zorgen dat er geen woorden tekort zullen schieten voor

het nieuwe seizoen.

Er zijn zoveel woorden gemaakt dat de kast uit zijn voegen barstte en de

woorden over de grond rolden.

Daar lagen ze dan, nog warm na te sudderen op de vloer.

Dat zou nog heel wat inspanning kosten om ze te sorteren.

Soort bij soort, dus persoonlijk voornaamwoorden bij persoonlijk

voornaamwoorden, waarbij ik vooral rekening diende te houden met de status

van de verschillende persoonlijk voornaamwoorden.

Want statusgevoelig zijn ze.

Zo voelt het woord “Ik” zich zeer voornaam in vergelijking met de anderen.

“Ik” wil dan ook altijd vooraan staan. Geldingsdrang is een van zijn mindere

eigenschappen en het voordringen is hem dan ook niet vreemd.

De oude “Gij” daarentegen weet wel beter.

Deze heeft zijn voorname uitstraling in de loop der jaren wel verdiend en wordt

gezien zijn belangrijkheid, nog slechts bij zeer hoogstaande gelegenheden

gebezigd.

Het woord “Jullie” is daarentegen met haar zes letters het stiefkindje van de

persoonlijk voornaamwoorden.

Want zoals u weet wordt de status bij persoonlijk voornaamwoorden afgemeten

aan het aantal gebruikte letters.

En met zes letters kom je niet ver in deze woordenwereld.

De zelfstandig naamwoorden kennen we in grote hoeveelheden.

Het kostte veel moeite om hiervan een goede sortering te maken.

Ik werd daarbij gelukkig geholpen door de hulpwerkwoorden.

Zonder hen had het niets geworden.

Het zijn nogal naamwoorden met een eigen wil.

Ze zijn eigenwijs en hun naam geeft het al aan, ze zijn zeer zelfstandig.

Het zijn woorden met karakter.

Ze zijn heel geliefd bij het invullen van woordpuzzels.

Plaats ze niet echter niet in het verkeerde vakje want dan krijg je zonder meer

problemen.

Daarnaast zijn er de moeilijke zelfstandig naamwoorden.

Het kostte me veel moeite om die in het gareel te houden.

En wat te denken van de vieze woorden.

Wat ik ook heb gebruikt, Omo, Lodaline, ja, ik heb zelfs Silit Bang gebruikt.

Maar het mocht niet baten, het bleven vieze woorden.

STILTE

Ja, dat was heel stil.         Stiller dan u had verwacht.

U dacht, komt er nog wel wat   en zat in spanning te wachten op de woorden die

gaan komen.

U had de woorden wel uit mijn mond willen trekken.

De een zat wat ongemakkelijk op de stoel te draaien, terwijl de ander

ongeduldig aan zijn oor zat te krabben.

Stilte geeft emotie weer.

Vaak zeggen stiltes meer dan alle woorden tezamen.

Deze stiltes zijn gemaakt door de stiltemachine.

Een zeer geruisloos apparaat dat geduldig zijn tijd afwacht om zich tussen de

woorden te voegen, al dan niet met, of zonder punt of komma.

Want na alle woorden bevinden zich korte of langere stiltes.

Stiltes vallen vooral op na woorden als “Er was eens ……” of “en toen…….”.

Hierbij wordt het opgebouwde spanningsveld van de toehoorder behoorlijk op

de proef gesteld.

Woorden, stiltes, woorden en stiltes tussen de woorden. In alle toonaarden.

Bij de uitgang ontvangt u allen een aardappelkist vol met verse woorden in de

hoop dat u er het komend jaar prachtige creaties van zult maken.

Ik verklaar de Taalwerkplaats voor het jaar 2011- 2012 als geopend.          

Het was voor mij een hele eer te worden uitgenodigd om het schrijverscafe Nieuw-Amsterdam/Veenoord te mogen openen. Graag heb ik aan dit verzoek voldaan en heb ik hieraan de volgende woorden geschonken.

Woorden.

Heeft u wel eens van Communicatia gehoord. Waarschijnlijk niet. Communicatia is namelijk de planeet waar onze woorden vandaan komen. De planeet ligt aan de overzijde van de Melkweg en is bevolkt met circa 8 miljoen woorden.   

Woorden die tijdloos door mensen worden gebruikt.

De woorden van Communicatia worden niet geboren maar worden geschreven en uitgesproken.

Mensen bedienen zich er graag van. Ze vullen er gesprekken en informatiedragers mee.

Je hebt er ook woorden bij die ontstaan zonder gesproken of geschreven te worden.

We hebben het dan over woorden die weer van een andere planeet komen, Corpusia genaamd. Zij spreken de taal van het lichaam of te wel , de lichaamstaal.  

Sommige mensen, zoals ik, zijn in staat de woorden waar te nemen en kunnen er veel over vertellen. Ze krijgen daardoor een gezicht. Woorden zijn namelijk net mensen.

Tot op de dag van vandaag wordt er onderzoek gedaan naar de oorsprong van woorden.,

Etymologen hebben ontdekt dat woorden ook emoties hebben.

Denk daarbij aan de liefdevolle woorden en wat deze tussen twee mensen teweeg kunnen brengen. Mogelijk dat onze mensheid hierop is gebaseerd. Woorden kunnen evenwel ook heel gevaarlijk zijn. Zij kunnen onvrede veroorzaken. Tot op heden wordt verondersteld dat mensen voor onvrede zorgen. Het zijn echter de woorden die zorgen voor onbegrip, vaak als gevolg van een woordenwisseling. Aan de andere kant zijn het ook de woorden die er voor zorgen dat het allemaal weer goed komt.

Eens heb ik meegemaakt dat er sprake was van een enorme woordenvloed.

Grote delen van ons land werden bedolven onder de woorden. Ik was met stomheid geslagen en stond met een mond vol tanden en kon op dat moment geen woord uitbrengen.

Men sprak van een nieuwe spelling van woorden en noteerde dit in een groen boekje.

Hierin bevinden zich alle woorden van het Taaluniversum. Soms echter wil de mens woorden gebruiken die er nog niet zijn. Carmiggelt deed in 1954 een poging met het woord “epibreren”, waarmee hij de mensen in de waan liet dat het ging om een bestaand werkwoord. Gelukkig hebben we hier in de Taalwerkplaats de beschikking over een echte woordensmeder. Ik zag hem net nog rond lopen in de smederij. Altijd druk doende met het vervaardigen van nieuwe woorden. Hij maakt woorden, die men op dat moment nodig heeft. Wel vraagt hij hier vooraf toestemming aan de Bolle Bozen van Communicatia.

Als ik zo om me heen kijk zie ik in die hoek daar een hele woordenbrij.

Ik heb me ook laten vertellen dat in deze Taalwerkplaats zich een woordenschat bevindt.

Deze woordenschat moet nog gevonden worden. We zullen er naarstig naar op zoek moeten

Want we willen er graag iets mee doen.

Enige tijd geleden heeft mevrouw Therese Major, zelf een fervent woordenier, een voorstel gedaan om in de Taalwerkplaats een schrijverscafé te starten.

Een betere plek heeft zij niet kunnen uitzoeken. Taal is er in alle vormen aanwezig.

Zij hoopt dat de woorden in een juiste samenstelling worden geplaatst en zullen leiden tot prachtige verhalen. Voldoening en plezier zijn naast gevoel en emotie, cruciale woorden te noemen. Een andere woordenier, Mart Brok, verzamelt al sinds jaar en dag woorden die hij overal vandaan weet te halen. Zijn ervaring heeft er toe bijgedragen dat Mevrouw Therese elke tweede en vierde zondagmiddag haar gang zal maken naar de Zijtak Oost Zijde.

Zij zal schrijvers de mogelijkheid bieden om de woorden op de juiste volgorde te plaatsen.

Zij doet dit In alle vrijheid, zonder dat er schrijfwetten worden gehanteerd.

Met dit in het vooruitzicht gesteld kan een vruchtbare samenwerking tussen de woorden afkomstig van Communicatia en in een mindere mate die van Corpusia en die van het schrijverscafé, uitzien naar succes.

Ik vraag nu de zeven woorden om op te staan zodat ik ze aan u kan voorstellen.

HIERBIJ   VERKLAAR     IK     HET     SCHRIJVERSCAFE     VOOR     GEOPEND.  

Opiumverhalenwedstrijd van de AVRO, februari 2014 

De ontmoeting.

Een zomers briesje verandert het wuivende helmgras in een korenveld. De laaghangende zon laat het duinzand blinken. In de verte over de top van het laatste duin weerklinkt het geluid van krijsende meeuwen. Geuren van vers gebakken patat en zonnebrandolie vermengen zich en plegen verraad aan de locatie waar ik mij begeeft. Tijdens de beklimming van het laatste duin spelen je gevoelens op. Zou ze er nog zo uitzien als die laatste keer.

Het was al enige tijd geleden, dat mijn vriend Victor me wees op een meisje dat zich naast mij op het terras bevond. “Jouw type”, had hij gezegd. “Jij valt toch op die verloren meiden die zich met een boek op een terras nestelen in de hoop te worden “gevonden”.

Ik draaide mijn hoofd richting het meisje en zag haar van opzij. Het was inderdaad een prachtige verschijning. Het roodbruine haar viel golvend langs haar licht getinte schouders, terwijl haar donkerbruine, bijna zwart lijkende ogen in combinatie met de rode blos op haar wangen een onweerstaanbaar verlangen bij mij opriep. Die ene blik die zij mij toeliet werd beantwoord met een vriendelijke glimlach.

Ze stond op terwijl zij het boek op een stoel naast zich legde en maakte aanstalten om het terras te verlaten. Langzaam vouwde ze haar kleurrijke badhanddoek en legde deze tussen de hengsels van haar rieten tas. Nog even in mijn richting kijkend, verliet zij het terras.

Het was inderdaad mijn type.

Een verdovend gevoel betrad m’n geest. Mijn hoofd was vol van dit mooie meisje, maar gelijktijdig kreeg weemoed langzaam grip op me. Zou ik haar ooit nog zien?

“Misschien heeft ze het voor je laten liggen”, zei Victor, en hij wees me op de stoel waar het boek nog lag. Gehaast pakte ik het en zag voorin een naam staan die waarschijnlijk aan haar toebehoorde.

“Maria Heereford”. Weemoed maakte plaats voor euforie.

Boven op het duin gekomen worden zowel geluid als geur intenser. Het is een hete dag geweest. Het strand is grotendeels verlaten. Het zand is nog warm en voelt behaaglijk aan. Aan de einder worden enkele zeilen door de zwoele wind naar het noorden gevoerd. De natuur heeft voor een unieke entourage gezorgd. We zouden elkaar treffen tussen paal 59 en paal 60.

Bij de gang vanuit het duin blijven m’n voetstappen achter in het mulle zand, maar krijgen meer reliëf naarmate ik dichter bij de zee kom. De zee, die zich langzaam terugtrekt om mij meer ruimte te geven. In de verte nog een stip, maar ik weet dat zij het is. Door de spanning in m’n benen wordt de pas geremd, terwijl ik met mijn hoofd al tientallen meters vooruit bent gesneld. De contouren van haar lichaam worden meer aangezet. De herkenning wordt intenser. Dan volgt het moment van een lachend gezicht. Het wordt licht in m’n hoofd. De laatste stappen worden gezet.

De zee laat zich horen. Haar golven deinend tot in de branding. Een heerlijke zachte bries speelt met de vleugels van een meeuw.